íÛDzDÆ ÝìØìv Mßµk DF éÆ ÙO¿Ê ÖDìh Þ P¡Noq yßh êClv ,DOvÞC yÞDìv éF
Pvk íµDØOVC êpÜç êDç é×DÛpF êCpF DKÏÊ DF ¢ìJ ÍDv 30oD¡¾C Hëp rëÞpJ Þ
. CpVC êCpF ÖC æl×A ÍDdÞ ÖC ækCk
, ÚCpëC ÚDÛq oÓDv EDOÆ Þ DìÛpìJ pOÆk , í¡ìØ yÞDìv DF Co DOvÞC yÞDìv
íñD®µ íOÜV UpëC DF íÂßRÞ qÞpèF pNDN ívÞkp¾ é×DÜçDz , uoßÆ Þ êlÛC MpwÜÆ
. ÖoCk p¬DiF

, æoDì× §p× Ùç , éFpi× Ùç , é¿ìSÆ Ùç , éÆDÛp®h Ùç íØNC ÁpF Ý× p²ÜF
ÚCpëC éÆ PwìÛ íÛDwÛC Dë íîÜ× éVÞ bìç éF Þ éÜÇì× lìÎßN íÛCpËÛ Ùç
DF ÚCßOì× éÆ íñDV , pëßÆ Þ ÐìWÜ× kDF , ÚD¡hok lìzoßh ÝOzCk DF
, ÁpF lìÎßN pF æÞÔµ kpÆ ykDFA Þ rGv êlìzoßh êDçUpF ÝOhDv
ÈìñDOÎÞßO¾ ÍßÏv év ÐìÎk ÝëC éF .koßiF CpÛA Þ kÞpF íØNC Hëp¾ ¹Cpv éF
, êk ív 17 , êk êÞ êk P¡ç , EDOÆ ækqDë pF æÞÔµ êlìzoßh
, ÍDOìWëk êoCkpGØÏì¾ ÝìFoÞk Èë , íÛDØvA íO¡Æ ÍDÛoÞs év , pì²Û íF ÙëßÃN Èë
ÙÜÆ æDÊA Co ÚDìÛCpëC DN DKÏÊ éÛDh éF ÖkpF kßh DF MoßKvDJ Þ Ík êp¿v pNßìK×DÆ Èë
. ÙÇë Þ PwìF ælv ok kpÆ Ýëq Co DèGvC ÚCßOì× éÛßËZ éÆ

ækCq æÞDÆ pèZßÜ× êDÂA éF íÇë , ÖkCk éëlç DKÏÊ ÙÛDh éF êk ív Èë
Þ lÜÇF ÍCßòv lÜZ PvCßiì× éÆ kCkpè× éF íÇë , êoD¿º ÝëÞpJ ÙÛDh Þ
êßÎß× rìhpF éÛCpN ÚDìeìw× ÚßërëßÏN é×DÛpF êCpF ECßV Þ ÍCßòv êDWF
qC ÐG Co ÙÏì¾ ÙÛCßOì× Ý× éÆ kCk ÍßÂ Þ kpÆ êoCkpGØÏì¾ ÞC Þ ÖkpÆ CpVC Co
. Ùìçk ¢ëDØÛ Co ÝëpOèF ÙìÛCßOF Ùç DF êoDÇØç DF DN ÙÜìGF sDOÛß× íOd Þ ¢iJ

êßÎß×

ÌÜZ ÝÆ qDv Þ ECßh q rìhpF
ÌÛpÏÊ oCnµ é× éÜO¾ ÚDÆ
pG¤ íÛ éVCßh PzCnÊ ECßh íÛ
ÌÜÛ íÛ éVCßh PzCnÊ ÖDÛ íÛ
éÂph oCrç kph lëolF
ÌÜvp¾ oCrç EkC PiëpËF
Ùç DF Ù¡h éF Ík Þ é¡ëlÛC
ÌÜV ok Èzo q é× Þ æoDOvC
¢ÂCp¾ rÆ Ù¡h éF é¡ëlÛC
ÌÜN lz ÌÜN gpZ é¤pµ ÝëC
¢FDO¾A q íF lëßÊ é×
ÌÛÞA gpZ q ÙzDF íÆ DN
¢Ãìõ íF kßVÞ oCqDF
ÌÜv pF ÌÜv ECph yDF ßÊ
ÖDV yßh ÖDÛ oCrç Ä¡µ êC
ÌÜçp¾ oCrç æk ÌÜçp¾
Moߤ oCrç DF Moߤ íF
ÌÛq Þ í×Þo Þ ÅpN æk Moߤ
ÖDV Èë ¢ëßh Äìdo q æk ok
ÌÜF í¿Æ Èë ¢ëßh qo qC Dë
oDFpÊk Co HÜh pv D¡ËF
ÌÜçpv oCrç lèÜF pv DN
ÚÞkpÊ ÚDFp®× éÃÏd DN
ÌÜçA lÛoÞApF éÛDOw×
ÍD qC Þ Ðì q lço oßØi×
ÌÛk kßF ÚDëp¡d ßZ p¡d DN

1996 ÍDv
kCqA PÎÞk P¿ç qC ÚßØvA ÙO¿ç éÏJ ok yÞßÜì×
êqCpìz DF , êßÎß× DF , ívÞkp¾ DF kpÇì× íÊlÛq
êoßFD¡ìÛ oD®µ DF , ÖDìh DF ,pçD¬ DFDF DF
ÚCÞo Þ ÚDV íÃìvß× qC pJ ÚßÎDëÞ éG·V éë

ÖCkpOw×A íÃìvß× éÛDh ok Ýì×q pëq ÈìÛ
, íÃìvß× ÝëpØN êCpF kClì× éëCpÆ ÁD¬C
.PzCk lÜF éë p¿Û oDèZ DF krì× ÉoC Þ kClì× í×

Ý¿®Î ÝÆ yßÊ D× éF DìF yÞßÜì× éF P¿Ê qÞo éë
l×A MDÂÔ× ÚD×q qC pNkÞq yÞßÜì×
ÚDÊlÛqCßÛ êClv êCpF éëDJ Þo æoCnF ݾÞpÇì× DN
P¿Ê Þ lÛCßh ÉoC æCpØç éF ÚCpëC MDWÛ lì×C DF éÃìÂk æk Þ
!! ÖqÓ ÝOwëq ÙÎDv êCpF ÚA yoÞpJ Þ PvC x¿Û ÚD¡Û Clv

kph Þ ÚDV lÛÞClh ÖDÜF
konËÛpF é¡ëlÛC pNpF ÝërÆ

Ðص Þ Ùϵ MnÎ êÞ ÍlF íF ¢iGdÞo êC
CÞk ÚCÞ l×A Pϵ ÝëDÆ Ðºk Þ Pv éÛDèF íÂDF

lÛpص ÚDÊlÜ¡iF ßÊ ívoDJ ÚDFßh
Co DvoDJ ÚClÛo MoD¡F ælF íÂDv

ÙOvl×A ½p± ok éÆ ÖpeF ÚA ß×
ÙOvl×A ½pd pv pF é®ÃÛ ßZ
ßëApF êlÿÎC í¿ÎC pç éF
ÙOvl×A ÀÎC ok éÆ Öl ÀÎC

lÛkpÆ Ýëq ÈϾ ÝvßN éÆ qÞo ÚA
lÛkpÆ ÝëÞpJ Þ êpO¡× ¢ëCoAÞ
D©Â ÚCßëk q D× Hì¥Û kßF ÝëC
lÛkpÆ ÝëC D× PØw éÜÊ éZ Co D×

Pwzßh oßd DF P¡èF ÚDwÆ lÜëßÊ
Pwzßh oßËÛC EA éÆ ÙëßËì× Ý×
oClF éìwÛ ÚA qC Pvk Þ pìËF lÃÛ ÝëC
Pwzßh oÞk qC ÚlìÜz Ðçk qCÞBÆ

uDÜ¡F Þk pç ælÜF Þ Äd ED®h
uDÜÎCDèëC Äd Þ íñßÊ ßç ßN éÆ
íñßç ælÜF qÞ Äd q íñDç Dzßh
íñßç Þ êDç ælÜF Þ Äd ÚDì×

DKÏÊ
ÝÆ Ýëq ßOGvC íÛÞpëC
pìËF ßOÃd ßzDJ

í¡ìØ yÞDìv êpëßÆ êDç é¾ßÇz ÖßGÎA qC íÛÞpëC

é¡ìØÛ íÛÞpëC ÐS× íÇ¡ìç
é¡ìØÛ íÛÞpëC ÐS× íÇ¡ìç
é¡ëo Þ ÉpF Þ éÂDv íÛÞpëC
é¡ìØÛ ClV é¡ëo qC éÂDv
é¡ì× rìñDJ Úß×oDÊqÞo
é¡ìØ Û ÚßOw×q PÂßaìç D×C
é¡ìØç æoCpÂpF íÛÞpëC
é¡ìØÛ íÛÞpëC ÐS× íÇ¡ìç
é¡ì× éÆ ízÔN ÖDØN DF
é¡ìØÛ ClV é¡ëo qC éÂDv
é¡ì× koq Úß×rGv êDÊpF
é¡ìØÛ ÚßOw×q Úß×oDèF
é¡ìØç æoCpÂpF íÛÞpëC
é¡ìØÛ íÛÞpëC ÐS× íÇ¡ìç

êpëßÆ êDç é¾ßÇz ÖßGÎA qC DëßJ pèZßÜ× , ÚÞoDF

êlìaÛ Þo CpFC ÐÊ êlëlÛ ßÛÞoDF éÆ ßN
íÜÇì× PFpº êDçækDV íwìh qC éÏÊ
oDì¡ç éÆ ßN íOw× éÆ ßN oClìF éÆ ßN íFCßh éÆ ßN
íÜÇì× PØw æoDOv DF ßGz êDç é²eÎ
é¡ìz êÞo ÖC 饺 ¢ÃÛ é¡ìØç éÆ uDÜ¡F ßÜ×
é¡ìF Þ ¹DF Ý®F êßN Phok ælìÇ¡h Ý×

ÞoDèF íF È¡h ÍDv ÞoCßv íF êDçækDV
Þo D× Ík íO¾pËÛ êrì¡J éF êlëlÛ ßN
PFpº jÏN êDç é²eÎ
MÞp× íF êDç éO¿ç
íÜìGF éÆ êkßGÛ ßN
ÞoD²OÛC oDN Hz
íOwç ßN ÖDç é²eÎ é²eÎ íOwç ßN ÖDç é¥Â éØç
íOwç ßN ÖqDF ÖDJ éF DJ ÙFCßh êßN ÙÎDìh ßN

íÎDGÂC yßëoCk
ÚÞßV êDçA

ÞN gpv êClv íOÂÞ
lz êoDV pèz êDç éZßÆok
íO¿Ê Cp× p·z ÝëpOèF ßN

ÚÞßV êDçA
íËF pN æqDN p·z éë íÛßOì× ßN
D×kA XÛo Þ kok qC
íËF p®h pJ pèz qC

DèºDF Áßz Þ oßz qC
opz pJ êDç éÏ·z qC
íËF pN êDç ælëk qC

Dç ÝÆ Dç ÝÆ ßç
ÝÆ Dºßº ÝÆ yoßz
ßç ÝÆ ßç ÝÆ Dç
ÝÆ Þo Þ pëq Þo DìÛk
Dç ÝÆ Dç ÝÆ ßç
ÝÆ DKF íO×DìÂ
ßç ÝÆ ßç ÝÆ Dç
ÝÆ Þo Þ pëq Þo DìÛk

êÓ êÓ ,ÓÓÓÓ , êÓ ÓÓ

ízDF lìÏÆ íÛßOì× ßN
íÜÆ CÞ Þo Cok пÂ

Þo éOwF éÜìJ êDOvk
íÜÆ ClV CpìWÛq qC

íÜÆ Cßvo ßGz ßëk íÛßOì× ßN
íÜÆ Cßvo

Dç ÝÆ Dç ÝÆ ßç
ÝÆ Dºßº ÝÆ yoßz
ßç ÝÆ ßç ÝÆ Dç
ÝÆ Þo Þ pëq Þo DìÛk
Dç ÝÆ Dç ÝÆ ßç
ÝÆ DKF íO×DìÂ
ßç ÝÆ ßç ÝÆ Dç
ÝÆ Þo Þ pëq Þo DìÛk

ßz opz ßz oßz
ßz p®h ßz Uß×
Ökp× Ù¡h kDëp¾
ßz pØR pJ ¢GÜV

ßz ÝØv ßz Þpv
ßz ÝÇz Hz з¡×
ÝÆ Þok ßz uCk
ÝÆ Þo Þ pëq ßÜì×q
Dç ÝÆ Dç ÝÆ ßç

ßz ÚCÞo ßz kÞo
ßz ÚDwÇìF æDÜJ
ÚCoCrO¡Æ ÖlÜÊ
ßz ÚDÛ kok æoDZ

ßz Dço ßz æCo
ßz ÚD¾ß¬ ypº
Ökp× ¹CpZ Þ Ù¡Z
ßz DJ æoDFÞk ßÛ qC

Dç ÝÆ Dç ÝÆ ßç

êÓÓÓÓÓÓÓ , êÓ ,ÓÓ

íÜÆ DKF íO×Dì êCßiF éÊC íÛßOì× ßN
íÜÆ Dço Dw¿Â qC Þo éOwh êCpNßGÆ
íÜÆ Dëok Þo Dç éÆpF íÛßOì× ßN
íÜÆ Dëok

Dç ÝÆ Dç ÝÆ ßç


ÚÞßV êDçA
íËF pN æqDN p·z éë íÛßOì× ßN
D×kA XÛo Þ kok qC
íËF p®h pJ pèz qC

DèºDF Áßz Þ oßz qC
opz pJ êDç éÏ·z qC
íËF pN êDç ælëk qC

Dç ÝÆ Dç ÝÆ ßç
ÝÆ Dºßº ÝÆ yoßz
ßç ÝÆ ßç ÝÆ Dç
ÝÆ Þo Þ pëq Þo DìÛk
Dç ÝÆ Dç ÝÆ ßç
ÝÆ DKF íO×DìÂ
ßç ÝÆ ßç ÝÆ Dç
ÝÆ Þo Þ pëq Þo DìÛk

ÝÆ Dç ÝÆ ßç

íñD®µ íOÜV UpëC ÖßÛDh lìzoßh

ÝÆ EDO¾A ÖßÛDh lìzoßh
ÝÆ ECßh pìvC ßGz
ÝÆ EA Ýì×q jë , oCkoÞ Þo oßÛ pØW×
éOwh Þ pìJ DìçD× , ÝFCßh éaºDF êÔÊ
éOwF ÚßzClv ÍDF , ÄzDµ êDèëoDÜÂ
qCÞpJ éF ÚlìØÛ ÝN íÆDh êDç æoCß¾
qCÞA ßN Ýz íØÛ DV , éÛCÞpJ Þ ÐÊ Þ ¸Øz

ECßh Ý×Ck ßN yDKF Þo ßÛ êDç êoCÞp×
EDO¾A Þ oßÛ Þ ÖlÜÊ Ý¡V éF pGF Þo D×
ÝÆ æqClÛC ßÜì×q ßz oßÛ HvC oCßv
ÝÆ æqDN ßÛß×DGÏÂ oCkoÞ íFA ÍDØOvk
éÆÔç MCpF Ýì×q , íñÔ¬ ÝN lìzoßh
( éÆDh éF ¢OÜ× éZ , éÆDJ éÆ Ô¬ ) :ßËÛ
æpìØF Hz ßN é¿ìd , PvßN ÄzDµ éÆ Ýì×q
æpìËF Dç æoDOv qC ßOºCpv é¿ìd
ÝÆ EDO¾A ÖßÛDh lìzoßh

íñD®µ íOÜV UpëC ÀÃv

Ù¿Ãv Èë pǾ ßN
ÚqÞo íF ÀÃv Èë
DVpFDJ ÀÃv Èë
ÝçA qC pN ÙÇe×
ézDF D× uCpç yßKÜN éÆ í¿Ãv
ézDF D× uDGÎ DèGz êkpv ßN

ßN Þ Ý× HÏ æqClÛC í¿Ãv
íwJCßÎk ¢KN xØÎ évCÞ
Dç éÜëA Àì®Î Öpz êCpF
íwϬC êßF ÚlìaìJ évCÞ

ÙËì× æoDOv Þ Hz qC , ÐÊ qC ßN DF ÀÃv ÝëC pëq
. ÙËì× æoDFÞk Þ ÙËì× , ßN ÝOvCßh qC Þ ßN qC
ÀÃv ÝëC pëq ßØìÊlÛq
ÖpìËì× æqClÛC ßN DF
ßN íÜ·× ßN Ù¡ì× ÙÊ
ÖpìËì× æqDN íÜ·×
ußw¾C Þ ußw¾C , ÚßØ¿Ãv
éÛßØvA pFC ÝN
PëDèÛ íF éë , ľC éë
. éÛß× éϤD¾ ÝëpOØÆ

Ù¿Ãv Èë pǾ ßN
íñDëÞo ÀÃv Èë
íÇì×Cpv í¿Ãv , D× êCpF í¿Ãv
ÚqÞo íF ÀÃv Èë , Ù¿Ãv Èë pǾ ßN
. Ý× DF , ßN êCpF , Ä¡µ êCpF í¿Ãv
- ézDF éÊC - ÀÃv ÝëC pëq
ßN ÝN p®µ éaìJ í×
ßzDç æpWÜJ íOiÎ
ßN ÝçpìJ éÛßzßJ í×
ÀÃv ÝëC pëq
ÙìzDKF ízß×Cp¾-kßh p®µ éFßh
ÙìzDJ éÛCpN ÍÞC ÙìFCßiF é¥Â phA
. . . . . . . . . . . Ù¿Ãv Èë pǾ ßN

íñD®µ íOÜV UpëC éGìOÆ

Þkpç D× ÀÃv
ÀÃv éë
oCßëk éë Úß×CoCßëk
ÚßØvA éë ÚßØvA
oDèF éë Úß×CoDèF
DNÞk ÚßØGÏ D×C
ClV Ùç qC Úß×DOvk
ßÏÊ ßN Úß×Dç éëpÊ
Clv íF Úß×Dç ælÜh

qßÜç ÙvDÜ¡F Þo ßN ÙOwÛßOÛ , ÙOwÛßOÛ
êC éGìOÆ Èë êßN r×o íËÜÊ ÐS× :ßN
êC éGëpº ÖCpF D×C , íÜ× DF é¡ìØç éÆ

ÙìÛßN í× D× ÖqßÜç
ÙìÜÆ Clv pFC P¡J qC Þlìzoßh
! ÙìÛßOì× ? ÙìÛßOìØÛ
ÙëC éëpËØç Þ H¡Øç
éÜ× kok ßN kok
ßËF , 饻Øç ßËF
éÜO¿Ê PÂÞ éËëk
éÛßN íØÛ D× ª»F
éÜÇ¡F ßNßÇv ÝëC
MßÇv Pvk qC Ökp×
éÛrF kDëp¾ íÇë

ÚCpëC MDWÛ êCpF lì¿× êDèFDOÆ

êßÏèJ D¨o ækCrçDz ÙÏÃF íÛßÊpÊk ÙìwÛ
êßÏèJ cp¾ ßÛDGèz ÙÏÃF CoDëk ÝèÆ
íñD®µ íOÜV UpëC ÙÏÃF éÎDv ív Hz Èë êDç é×r×q
Pì×kA pèZßÜ× pOÆk EDiOÛC éF éÛCpN 150 xØz MDìÎrº ÝìaÏÊ
íÏ©¿N ÙvDÃÎCßFC pOÆk ÙÏÃF DÛÓß× PFpN ok ÚD¡ëÞok ´DØv
ÅDÇd . Å .C íwìÏËÛC Þ ívoDJ éF kCrhp¾ ¹Þp¾
g .C ÚDØìJ éØVpN ÅoÔÆ rÎoDZ .oßNoA ÙÏÃF éwëkÞC ÝëphA
g . Ú éØVpN êßÎß× êDç íOìFÞk
ækDv ÚDFrF êlìzoßh êÞpìÛ
xëßëk Èëk Þ êlÜFok Ùi¾C íwìÏËÛC éF éØVpN êoßJD¡ìÛ oD®µ lëp¾
yÞßÜì× EDiOÛC éF íÛCpëC éÛCpN ÍDv oCrèÇë ÚD¡ho EDO¾A

íÛDGºDF